Midyenin haram olup olmadığı dinen önemli konulardan biridir. Son zamanlarda midye yiyen kişi sayısı artmış ve bu konu ile ilgili görüşler ortaya atılmıştır. Midye haram mı, sorusuna farklı mezhepler farklı cevap verebilmektedir. Elbette konu ile ilgili Diyanet İşleri Bakanlığının da bir açıklaması vardır. Kimi mezhebe göre midye yemek caiz; kimi mezhebe göre ise midye yemek caiz değildir.
Midye Haram Mı, Helal Mi?
Midye helal mi sorusu son zamanlarda çok gündeme gelir olmuştur. Konu ile ilgili Diyanet İşleri Bakanlığı bir açıklama yapmıştır. Midyenin bazı mezheplere göre helal bazı mezheplere göre ise haram olduğu bilinmektedir. Genel olarak kabukluları mekruh olarak gören vardır, haram olarak gören vardır; fakat balık türünden olanlar Kur’an bazında bakıldığında hepsi helaldir. Bunların haram olması ise, Kur’an’da açıkça ilan edilmiş bulunan domuzun haram olması gibi değildir. Domuz eti yemek, haramdır diye; açıkça yazılmıştır. Midye vb. gibi kabuklular ile ilgili ise, bu konu hassas bir konudur. Bundan dolayı; alimlerin bir kısmı caizdir demiş, bir kısmı ise caiz değildir demiştir.
Evlilik için hangi dua okunur? Bilgilerini de inceleyebilirsiniz.
Hanefi Mezhebine Göre Midye Yemek
Midye yemenin Hanefi mezhebine göre görüşü genelde haramdır şeklindedir. Çünkü midye, balık suretinde değildir ve de o sınıfına girmez. Dolayısıyla balık suretinde olmayan bir deniz hayvanının etini yemek, caiz değildir. Suda yaşayan veya suda barınan hayvanlardan, her tür balığın eti ise yenilebilir. Hanefi mezhebi, balığın yenmesinin helal olduğunu kabul etmiştir. Fakat midye, ıstakoz, yengeç vb. gibi hayvanları ise; caiz görmezler. İmam-ı Şafii ise; denizden çıkan bütün mahlukatı, eğer ki sağlığımıza aykırı değilse ve de haram bir görüntü içinde değilse; yenilmesi caizdir şeklinde konuşmuştur.
Kimi din alimleri ve hocalar; denizden çıkan ve denizden çıktıktan sonra ölen her çeşit mahlukatı, balık türüne benzetirler. Bazıları ise, kabuklu olanları; balıktan saymazlar. Buna, midye de dahildir. Midyeyi, balıktan saymayanlardan birisi de; Hanefilerdir. Kısacası midye haram mı sorusuna Hanefiler “Haramdır,” demiştir.
Midye Yemek Günah Mıdır?
Midye yemenin günah olup olmadığı Kur’an’dan ayetler ile anlaşılabilir. Âyet-i kerimelerde, Allah; belli bir kısmı haram olmadan ya da başka hayvanlar gibi boğazlanma şartı koşmadan, tüm deniz hayvanlarının helâl olduğunu söyler. Hattâ hayvana eziyet vermekten kaçınılması kaydı ile onları yakalamak için her şeyi kullanabilme müsaadesini de; insana vermektedir. Bu esaslara göre, midye gibi deniz hayvanları; Hanbeli, Şâfiî ve Mâlikî mezheplerine göre yenebiliyorken; Hanefî mezhebine göreyse, yenilemez.
Diyanet İşleri Bakanlığının Midye Hakkındaki Görüşü
Diyanet İşleri Bakanlığının midye hakkındaki açıklaması şu şekildedir:
“Kur’an-ı Kerim’de, denizden elde edilecek yiyeceklerin helal olduğu bildirildi. (Mâide, 5/96; Fâtır, 35/12). Hz. Peygamber de, ‘Denizin suyu temiz, ölüsü helaldir.’ (Ebû Dâvud, Tahâret 41) buyurdu. Hanefi mezhebi, zikredilen naslarda helal olduğu belirtilen ‘deniz hayvanları’ ifadesi ile balık türünün kastedildiği, dolayısıyla balık sınıfına girmeyecek midye, karides, kalamar, yengeç, ıstakoz gibi deniz hayvanlarının helal olmadığı görüşünü benimsemiştir. (Kâsânî, Bedâi’, V, 35). Şafii mezhebinde, konu ile ilgili şöyle bir ayrım yapılmıştır: Deniz canlıları sadece suda yaşayabiliyor veya sudan çıktığında boğazlanmış hayvan gibi kısa sürede ölüyorsa, şekline ve de ölüm durumuna bakılmaksızın yenmesi helaldir. Ancak aslen suda yaşayan fakat karada yaşayabilme özelliğine de sahip olan hayvanlara gelince bunlardan eti yenilen kara hayvanlarına benzeyenlerin yenmesi, boğazlanması şartı ile helal, eti yenmeyenlere benzeyenlerin yenmesi ise haramdır. Buna göre kurbağa, yengeç, kaplumbağa veya su yılanının yenmesi helal değildir (Remlî Nihayetu’l-Muhtac, VIII, 113,150-152.).” Diyanet İşleri Bakanlığı midye haram mı sorusuna bu şekilde bir açıklama getirmiştir.
