İneklerde gerçekleşen ishal oldukça tehlikeli bir hastalıktır. Eğer bu hastalık hemen tedavi edilmezse, hayvanda iştah azalmasına, süt verimliliğinin düşmesine ve hatta hayvanın hayatını kaybetmesine bile yol açabilir. Büyükbaş hayvanlarda ishalin geçebilmesi için de uygulanabilecek pek çok yöntem bulunmaktadır.
Hayvanlarda İshal Neden Olur?
Büyükbaş hayvanlarda oluşabilecek ishal hastalığının pek çok sebebi olabilmektedir. Yanlış yemleme ve virüs gibi sebeplerle meydana gelebilen hayvanlarda ishalin nedenleri şöyle sıralanabilir:
- Hayvanların besisinde kullanılan fabrika yemlerinde ani değişikliklerin yapılması ve hayvana bu yemlere alışma süresinin verilmemesi,
- Hayvanın beslenme düzeninde, çok fazla miktarda fabrikasyon yeme yer verilirken saman miktarının az tutulması,
- Hayvanın beslenmesinde kullanılan fabrikasyon yemlerin yanında çok fazla kırılmış tahıl verilmesi,
- Hayvana bozuk, küflü, ısınmış ya da donmuş samanla birlikte yem yedirilmesi,
- Pancar posası ya da püre gibi, hayvanların bağırsağında irkilme özelliği yapan besinlerin çok fazla kullanılması.
Hayvanlarda İshalin Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Hayvanlarda ishali tedavi edebilecek pek çok farklı yöntem bulunmaktadır. Bu yöntemler uygulandığında ve sonrasında da hayvanın beslenme düzeni daha kaliteli hale getirildiğinde ishal hastalığı ile karşılaşılma ihtimali azalacaktır. Bu yöntemler şöyle sıralanabilmektedir:
- Zorunlu kalmadıkça hayvanın beslenme düzeninde ani değişiklikler yapılmamalı, fabrikasyon yemlerde değişikliğe gidilmemelidir.
- Hayvana verilebilecek ilave tahıl kırmalarından kaçınılmalıdır.
- Hayvanı ishale karşı korumak için kaliteli kuru otlarla besleme yapılmalıdır.
- Hayvanın her zaman temiz suya ulaşımının olması sağlanmalıdır.
- Hayvana verilecek fabrikasyon yemler, bir hafta ya da on gün içerisinde azar azar ve alıştırarak verilmelidir.
Ayrıca büyükbaş hayvancılık hibe destekleri bilgilerine de bakabilirsiniz.
Buzağılar İçin Alınabilecek İshal Önlemleri Nelerdir?
Hayvanlarda bir hastalığın olmasını engellemek için önlemler almak, her zaman hastalığı tedavi etmekten daha da kolaydır. Bu sebeple özellikle yeni doğan buzağılar için alınabilecek ishal önlemleri şöyle sıralanabilir:
- Yeni doğmuş buzağıların her biri, birbirleriyle ilişki ve hastalık alışverişinde bulunamayacakları farklı alanlarda tutulmalıdır.
- Buzağıların tutulduğu bölümler kuru olmalı ve düzenli aralıklarla, kirli olmasına müsaade edilmeden temizlenmelidir.
- Yemleme işleminde kullanılan ekipmanlar her zaman temiz tutulmalı ve her yemleme işleminin ardından da yeniden temizlenmelidir.
- Hayvanlar, doğumlarının gerçekleşmesinin ardından bu süreci izleyecek ilk 10 gün içinde, vücut ağırlıklarının %10’u kadar taze sütle beslenmelidir.
- Hasta olan hayvanlar yalnız bakılmalı, bakıldıkları yerin iyi havalanmış ve kuru olmasına ama çok sıcak olmamasına dikkat edilmelidir.
- Hastalığın diğer hayvanlar arasında yayılmasını engellemek amacı ile, doğum yapacak ineklerin doğum yapmadan 60 gün öncesinde diğer büyükbaş hayvanların arasından ayrılması, eksi ve yeni sürünün birbirinden uzak tutulması ve ayrıca da doğum yapacak ineklerin doğum döneminde vücut sağlıklarının ve kondisyonlarının yerinde olduğuna dikkat edilmesi gerekmektedir.
Buzağı İshal İlaçları Nelerdir?
Buzağılarda alınan önlemlere karşın yine de ishal görüldüyse, zaman kaybetmeden tedavi yöntemlerine başlanmalıdır. Bunun için uygulanabilecek pek çok ilaç çeşidi de vardır. Buzağı ishal ilaçları şu şekilde sıralanabilir:
- Buzağıya 3 kaşık kadar domates salçası yedirilmesi,
- Aspirinle karıştırılmış kolanın verilmesi,
- Antibiyotik ve yangı giderici kullanımı,
- Kola içirilmesi,
- Yemine kuru kahve ya da çay eklenmesi,
- İçerisinde keçiboynuzu kaynatacağınız suyun içirilmesi,
- Leblebi tozu yedirilmesi,
- Buzağıya az miktarda sade soda içirilmesi,
- İshal kesici iğnelerin uygulanması,
- Tetramezatin iğnesinin ya da tozunun uygulanması,
- Paromisin,
- Enrolen,
- Baytril,
- Hasta olan hayvana kuru yonca yedirilmesi ya da suyunun kaynatılarak içirilmesi.
Eğer hasta olan buzağının iyileşmesi için bu yöntemler de yeterli gelmediyse, buzağının hayatını kaybetmemesi için bir veteriner ile görüşülmesi önerilmektedir.