Boyun fıtığı semptomlarının en önemlisi, boyunda hissedilen ağrı/acı şeklinde kendini gösterir. Boyun fıtığı belirtileri bilinmesi, erken dönemde doktora görünmeye yol açar. Böylece hastalık ilerlemeden gerekli tedavi alınabilir.
Boyunda ya da belin üst bölgesinde daha önce hiç hissedilmemiş şekilde bir ağrı varsa bu fıtıklaşmış bir servikal diski işaret eden bir ağrı olabilir. Fıtık yaş ilerledikçe sıkça karşılaşılan bir sağlık problemidir.
Boyunda Fıtıklı Disk
Boyundaki diskin fıtıklaşmış olması boyun, kol, omuz ve sırtta ağrıya neden olabilir. Bahse konu bölgedeki akut yaralanma da, boyunda bir diskin şişmesine neden olabilir.
Kötü bir duruş şekli, fazla kilolu olmak gibi uzun süreli travmalar da, boyunda fıtıklı bir disk oluşumuna neden olabilir. Omurgadaki diskler, zamanla zayıflama eğilimindedir. Bu nedenle zaman içinde yaşlanma nedeniyle boyundaki bir diskin fıtıklaşma riski artabilir.
Belli egzersizler ve gerilme hareketleri yapmak, omurga üzerindeki baskıyı hafifletebilir ve semptomları azaltır. Bu hareketlerin bir fizyoterapist önderliğinde yapılması önerilir. Ağrı kesici ilaçların alınması da rahatsızlığın azaltılmasında yardımcı olur. Ancak bu tedavilerin etkili olmadığı durumlarda, cerrahi müdahale başarılı bir şekilde uygulanan seçeneklerden biridir.
Fıtık Oluşumu
Fıtık oluşumu aniden ya da zamanla gelişebilir. Zayıf bir disk, boyunda şişkinliğe neden olabilir. Omurga birbirine bağlı kemiklerden oluşur. Bunlar yumuşak dokuları, omuriliği ve omurganın içinden geçen sinirleri koruyan omurlardır.
Bağlayıcı disk her omuru birbirinden ayırır, böylece omurganın esnekliği korunur. Bu omurga diskleri güçlü elastik dokulardan oluşur. Omurga büküldüğünde veya döndüğünde, omurga disklere destek olmak ve kemikler arasındaki sürtünmeyi önlemek için boyut olarak değişir.
Bazen spinal disklerin yerinden çıkması mümkündür. Bu durum özellikle alt omurgada yaygın görülen bir problemdir. Bununla birlikte omurganın üst kısmında da aynı problem görülebilir ve bu durum omurilik kanalında şişkinliğe neden olur. Daha ciddi vakalarda ise tedavi görmeyen şişmiş disk, sonuçta fıtıklaşmış bir disk oluşumuna yol açar.
Her disk, kendi yapısını koruyan bir dış katmana sahiptir. Diskin içinde yumuşak bir madde bulunur. Dış tabakanın hasar görmesi içerideki yumuşak maddenin diskten dışarı sızmasına neden olduğunda da fıtıklaşmış disk oluşur.
B vitamini eksiği belirtileri nelerdir? Hakkında bilgileri de inceleyebilirsiniz.
Boyun Fıtığı Nedenleri
Boyun fıtığı sebepleri, birden fazla olabilir. Fıtıklaşmış ya da şişkin disklerin nedeni ani ve uzun süreli travmalardır. Kötü bir duruş pozisyonu veya uygunsuz bir formda ağırlık kaldırma uzun süreli travmaya neyin yol açabileceğini gösteren örnekler olabilir.
Diğer olası nedenler şunlardır:
- Aşırı kilolu olmak,
- Yaşlı olmak,
- Hareketsiz bir yaşam tarzına sahip olmak,
- Tütün kullanmak,
- Düzenli egzersiz yapmamak,
- Yetersiz beslenme,
- İnterverbal disk hastalığı sahibi olmak.
Vücut yaşlandıkça doğal biyokimyasal değişiklikler interverbal disklerin yavaş yavaş kurumasına neden olur. Bu durum da diskin gücünü ve esnekliğini azaltır. Yanlış vücut hareketlerinin alışılmış davranışlarıyla birlikte, zayıf bir duruş servikal omurgaya ek bir stres yükleyebilir. Bu faktörler günlük aşınma ve yıpranma, yanlış kaldırma, yanlış eğilip bükülme etkileriyle birleşirse fıtık oluşması çok doğal bir sonuçtur. Fıtık yanlış hareket yapıldıktan haftalar ya da aylar sonra aniden ya da kademeli olarak gelişerek ortaya çıkabilir.
Disklerin Aşınması
Diskler aşınır ve zamanla zayıflar, yaralanmalara açık hale gelir. Bu da yaşlanmanın şişkin veya fıtıklaşmış disk riskini arttırdığı anlamına gelir. Asıl sorun ilk yıpranmanın nerden başladığı ile yakından ilişkilidir.
Çekirdek pulposus ya da iç yumuşak doku daha önce hırpalanmaya başlarsa diskte problem olmayabilir. Bununla birlikte dış destekleyici tabaka olan annulu fibrozu ilk önce dejenere olmaya başlarsa, iç çekirdek pulposos vertebral kanala çekilebilir ve sinir kökü ya da omurilik üzerine baskı yapabilir. Bu da yaşam koşullarını etkileyen ciddi bir ağrıya sebep olur.
Boyun Fıtığı Semptomları
Boyun fıtığı belirtileri bazen akut olmakla birlikte bazen de hiçbir belirti hissedilmeden problemli bir diskin ortaya çıkması ile görülebilir. Bununla birlikte çoğu durumda disk boyundaki bir sinire baskı yapar. Bunun nedenleri şunlardır:
- Boyun, omuzlar ve sırtta ağrı,
- Hareket ederken ağrı hissedilmesi,
- Omuzlarda kollarda veya parmaklarda uyuşma ya da karıncalanma,
- Azaltılmış hareket aralığı,
Semptomların ciddiyeti sinir üzerine ne kadar baskı yapıldığı ile orantılı olacaktır. Belirtiler genellikle aktivite sırasında kötüleşir ve istirahat ederken iyileşir. Boyun fıtığı belirtileri hissedildiğinde vakit geçirilmeden doktora görünmek gerekir.
Boyun Fıtığı Egzersizleri
Boyun fıtığı çalışmalarında, nazik hareketler düzenli ve sürekli yapıldığında boyundaki diskin tedavisi yapılabilir. İlaçlar ve diğer ağrı yönetimi tekniklerinin yanı sıra doktorlar, bazı egzersiz hareketleri de önerebilir. Hasta bu egzersizleri fizyoterapist eşliğinde bir klinikte ya da kendi evinde uygulayabilir.
Boyunda fıtıklı bir disk varsa yapılan egzersizler, hafif esneme ve kas güçlendirme egzersizlerinin karışımıdır. Boyun gerilmesi, bölgedeki ağrı ve baskıyı hafifletmeye yardımcı olabilir. Boyun uzantısı hareketleri, genellikle başın yavaşça geri, ileri ve yana doğru hareket etmesini içerir.
Boyun kaslarını kuvvetlendiren egzersizler uygulamak, boyundaki baskıyı hafifletmek için uzun ömürlü bir yöntemdir. Ayrıca karın kasları gibi omurgayı destekleyen diğer kasların güçlenmesi de vücudun diğer bölümlerine yardımcı olabilir.
Fizyoterapist, hastanın nesneleri kaldırırken ve yürüyüş sırasında duruş ve form geliştirmesine yardımcı olur. Bu bir nesneyi yerden kaldırmak için dizlerin büküldüğü, sırtın düz durmasını sağlayan hareketler olabilir. Bu tür öğrenilen ve dikkat edilerek uygulanan hareketler gelecekte oluşabilecek başka bir yaralanma riskini azaltmaya yardımcı olur.
Boyun Fıtığı İçin Diğer Tedaviler
Boyun fıtığına uygulanacak başka tedaviler de vardır. Fiziksel terapi ve egzersizlere diğer tedavi biçimlerini dahil ederek kombine bir tedavi uygulamak iyi bir seçenektir. Böylece diskleri korumaya yönelik bir tedavi de uygulanmış olur.
Doktorun önerdiği ağrı kesici ilacı almak, boyundaki, omuzlardaki, kollardaki ve sırttaki rahatsızlığı azaltmaya da yardımcı olabilir. Bunlar tipik olarak steroid olmayan antienflamatuar ilaçlar veya analjezikler gibi reçetesiz satın alınabilen ilaçlardır.
Daha ciddi vakalarda tedavi ağrıyı ve iltihabı azaltmak için yapılan steroidal enjeksiyonları içerebilir. En ciddi vakalarda servikal omurga cerrahisi gerekebilir. Bu müdahale diskin bir kısmını veya tamamını çıkarmayı içerir. Ameliyattan sonra omurgayı stabilize etmek için servikal bir plaka yerleştirilmesi gerekebilir.
Boyunda Fıtıklaşmış Bir Diskin Hissettirdikleri
Boyunda fıtıklaşmış disk ciddi ağrı yapar. Boynunda fıtıklaşmış servikal diski olan bir hasta kolundan aşağı muhtemelen eline doğru yayılan bir ağrı hissedebilir. Bazen bu ağrıya koldaki uyuşukluk ve karıncalanma da eşlik edebilir.
Boyunda Fıtıklaşmış Disk İçin Önerilen En İyi Tedavi Yöntemi
Boyun fıtığı için çeşitli tedaviler önerilir. Cerrahi yöntem olmadan da pek çok hasta iyileşebilir. Doktorun kısa bir dinlenme süresi, boyunluk, şişmeyi azaltan anti- enflamatuar ilaçlar, ağrıyı kontrol etmek için analjezik ilaçlar, fizik tedavi, egzersiz veya epidural steroid enjeksiyon tedavisi de dahil olmak üzere önerilebileceği pek çok tedavi çeşidi vardır.
Boyundaki Fıtıklaşmış Disk Yapılan Egzersiz
Boyun fıtığı için yapılan egzersizlerin amacı diski sinir kökünden uzağa doğru itmektir. Böylece cerrahi müdahaleye gerek duyulmadan, ağrı hissi ciddi boyutta azaltılır. Doktorların çoğu ilk aşamada cerrahi müdahaleden önce ağrı kesici, dinlenme, fizik tedavi gibi çeşitli konservatif tedavileri tavsiye ederler.
Boyundaki Fıtıklaşmış Diskin Kötüleşmesi
Boyun fıtığının kötüleşmesi istenmeyen bir durumdur. Fıtık ağrıları genellikle aktif olunduğunda daha kötü olur ve dinlenirken daha iyi hale gelir. Öksürmek, hapşırmak, oturmak, araç kullanmak ve öne eğilmek ağrıyı daha da kötüleştirebilir. Bu hareketler yapıldığında ağrı artar. Çünkü sinir üzerine fazla baskı yapılmış olur.
Fıtıklaşmış Disk Tedavi Edilmelidir
Boyun fıtığı, tedavi edilmezse, omurilikte kalıcı sinir hasarına neden olur. Çok nadir durumlarda kaymış bir disk bel ve bacaklarda kauda ekina sinirlerine giden sinir uyarılarımı kesebilir. Bu durumda barsak ve mesane kontrolü kaybedilebilir. Kaymış bir disk tedavi edilmezse semptomları ilerler ve hastanın durumu kötüye gider.
Boyun Fıtığı Kendiliğinden Düzelmez
Boyun fıtığının kendiliğinden düzeldiği görülmemiştir. Semptomların müdahale edilmeden zamanla iyileştiği görülmüştür. Fakat bu durum fıtıklaşmış diskin kendisinin iyileştiği anlamına gelmez.
Boyundaki Şiş Diskler
Boyundaki şiş diskler istatistiksel olarak takip edildiğinde yaklaşık % 50’sinin şişmeyi takip eden sonraki 6 ay içinde iyileştiği görülmüştür. Sadece % 10 ‘unun ameliyat olması gerekir. Bu yüzden şikin bir diskin tedavisi için cerrahi müdahaleden önce ağrıyı azaltmak için çeşitli önlemleri alarak semptomları hafifletmekte fayda vardır. Hasta tedaviyi evde kendisi yapabilir.
Boyun Fıtığı Baş Ağrısı Yapabilir
Boyun fıtığına sebep olan diskler baş ağrısına sebep olabilecek sinirlere baskı yaparsa hasta baş ağrısı hissedebilir. Düşmek ya da yanlış hareket nedeniyle oluşan fıtıklarda vardır. Bu oluşum sırasında başın darbeye maruz kalması da baş ağrısı yapabilir.
Masaj Boyundaki Fıtıklı Diske İyi Gelebilir
Boyun fıtığı için masaj yapılması fizyoterapinin bir parçasıdır. Ancak pek çok hasta bu tedaviyi tek başına ağrıyı azaltma yöntemi olarak da kullanıyor. Masaj hastaların kendilerini daha iyi hissetmeleri konusunda güçlü bir etkiye sahiptir. Fakat yine de fıtık geliştirmiş bir diskin kendisi üzerinde onarıcı etkiye sahip bi uygulama değildir. Ağrıyı hafifleterek hastayı rahatlatabilir.
Boyundaki Fıtıklaşmış Diskin İyileşme Süresi
Boyun fıtığı tedavisi sonucu iyileşme yaklaşık 4-6 hafta içinde başlayabilir. Ancak bazı semptomların 6 aya kadar sürdüğü görülmüştür. Vakalrın%80’inden fazlası 2-3 yıl içinde hiçbir semptom hissedilemeyecek kadar iyileşir.
Boyun Ağrısı İçin Doktora Gitmek Gerekir
Boyun ağrısı için doktora gidilmelidir. Genellikle insanların boyunlarının sağ tarafında ağrı hissetmeleri normaldir. Çoğu durumda bu ağrı kas gerilmesi veya farklı iyi huylu bir nedenden dolayı ortaya çıkabilir. Ancak şiddetli ve/veya uzun sürekli boyun ağrıları için doktora gidilmesi gerekir.
Boyun Dejenerasyonu
Boyun dejenerasyonu masaj vb. tedaviler ile tersine çevrilip, tamamen iyileştirilemez. Fakat yine de bu konservatif tedavi ağrıyı önemli ölçüde azaltır ve yaşam kalitesini yükseltir. Servikal disk dejenerasyonu vertebralar arasındaki disklerde normal yaşlanma süreci nedeniyle olur. Zaman içinde artarak devam edebilir. Bu nedenle doktor tarafından verilen egzersizlerin ihmal edilmeden yapılmasına dikkat etmek gerekir.
Özet
Sonuç olarak boyunda şişkin bir disk oluşumu sonucu omurilikte kayma olabilir. Bu da boyun fıtığına sebep olabilir. Oluşan hasar diskin içindeki yumuşak maddeyi dışarı sızdırır. Boyunda ister şişlik isterse fıtık olsun, her iki koşulda da ciddi boyutta rahatsız edici ağrılar oluşur.
Fizik tedavi ve egzersizler boyun fıtığı belirtileri üzerinde yatıştırıcı etkiye sahip olabilir. Söz konusu egzersizler boynu ve çevresindeki kasları güçlendirmek için uygulanan yumuşak boyun germe ve egzersizlerin bir karışımını içerir. Bunun yanı sıra ağrı kesici ilaç tedavisi ve cerrahi gibi bir dizi farklı tedavi yöntemleri de mevcuttur
